Leuven en het Spoorwegmuseum met de kerst, ze zou trots op mij zijn geweest

De legendarische activist en auteur Joanna Macy schreef ooit: ‘Als de wereld voor herstel afhankelijk is van menselijke inspanningen, dan ben ik ervan overtuigd dat die inspanningen van gewone mensen zullen komen, mensen bij wie de liefde voor dit leven hun angst overstijgt.’ Daar gaan we de kerst van 2023 mee in! En met het nieuws dat mevrouw Kaag een hoge functie bij de VN is gegund voor de wederopbouw van Gaza? De wat? Kaag kan beter even wachten tot Israël is uitgegooid met die bommen en granaten. Dit is wel even anders dan een man met een brandende fakkel in je straat. En dan die Cora van de VVD. Had even haar antenne verkeerd afgesteld, zoals ze zei. In goed gezelschap van het kleutermeisje Dilan, zullen we maar zeggen.
Sfeervolle dagen, werden mij door buren van de overkant vanaf een prachtige ansicht toegewenst. En ‘op 2024’, en dat ‘het nieuwe jaar maar veel mooie momenten zou mogen opleveren’. Namen we er in Leuven alvast een voorschotje op? Of gold Leuven als de gemoedelijk ontspannen afsluiting van een in vele opzichten – persoonlijk – redelijk soepel verlopen jaar? Een jaar waarin de val van de trap mijn dood had kunnen betekenen, maar niet werd. Een jaar waarin ik voor wildplassen ergens bij Arnhem een boete van enkele honderden euro’s kreeg opgelegd. In beroep ging omdat iemand op mijn leeftijd vaker aandrang voelt dan voorheen en moeilijk zijn stuur vol kan sassen. En tot heden nooit meer iets over die boete heb gehoord. Een redelijk soepel verlopen jaar dus. Nog geen verkoudheid. Niets van narigheid. Even wegkijken dan van al dat Haagse politieke gedonderjaag. Met een buikspreekpop (zoals Youp haar noemde) die in haar glitterkledij van privécouturiers voor de spiegel thuis stond te dromen van een premierschap, maar geen premier werd. Dromen en bedrog. Politiek was het net als het weer buiten. Geen paraplu bleek er tegen bestand. Schuilen kan niet meer. Pasterk als onderkoning? Zijn columns in De Telegraaf wel eens gelezen?
Het zal nog wel erger worden. Een eventuele afschaffing van ons verkwistende koningshuis wordt al net zo erg gevonden als de afschaffing van de vrijheid van godsdienst en andere fundamentele basisprincipes waarop onze democratische rechtsstaat is gebouwd.
Een persoonlijk redelijk soepel verlopen jaar. En daarom Helin voor haar onvermoeibaar studeren (met achten, negens en tienen) getrakteerd op een bliksembezoek aan de roemruchte Belgische universiteitsstad Leuven. Het regende eens niet voor de afwisseling. Prachtig en indrukwekkend, die binnenstad van Leuven. In kersttooi al helemaal meeslepend mooi. Genieten van de architectuur. Het stadhuis, het museum, de kathedraal. De straatjes met winkeltjes, barretjes en restaurants. Het stijlvolle etablissement de Troubadour in de Tiensestraat waar het parelhoentje, gebraden en wel , je de mond in kwam vliegen, en ook de stoofschotel van hert erin ging als Gods woord in een ouderling. We verloochenen onze protestantchristelijke oorsprong niet, zeker niet met kerst. Begreep trouwens dat de Biblebelt met al zijn ouderlingen en hun domineesgezicht overwegend PVV had gestemd. Blonde Geertje als hun Messias op aarde. Alsof niet de gehele mensheid tot de schepping Gods behoort. Nee, er zijn grenzen, hoor ik de poepiechristelijken zalven. Waarom leidt de kerk zo vaak tot extremisme? Hoe gek kan het lopen in het leven. Maar ja, de rivieren in Nederland treden niet toevallig overal buiten hun oevers.
Eigenlijk is de binnenstad van Leuven, met een terugblik op gisteren en eergisteren, één grote levende ansichtkaart. Bourgondisch. Vlaams Bourgondisch. Beetje Parijs. Muziek op straat. Een kerststal zo groot dat je er binnen kunt zitten met een glühwein en abdijkaas. Zeer nat, lees ik ondertussen onderaan mijn scherm als weersverwachting voor deze Eerste Kerstdag en de dagen erna. Het zál niet! Later vandaag (Eerste Kerstdag) met Mais, haar broertje en haar ouders naar het Winterstation van het Spoorwegmuseum in Utrecht. Mais die drie was toen ze op haar vlucht voor oorlog in Syrië onderweg haar ouders verloor. Bij Mais moet ik aan de gevoelsarme VVD denken die het kabinet liet struikelen over de gezinshereniging. Aan die mislukte diepvrieskist Dilan die in de campagne in haar eigen panty schoot. Deurtje en kiertje. Dat hebben we geweten! Het Winterstation van het Spoorwegmuseum dus.
Daar is een schaatsbaan, daar is live music, een disco, daar is chocolademelk en daar zijn poffertjes. En een honderdjaar oude wagon voor tekenen en kleurplaten. Ach lieve Ellen, hopelijk ben je er trots op hoe ik me red. Het verlies van jou heeft gelukkig geen kluizenaar van me gemaakt. Tegelijkertijd kan ik me beter dan vroeger voorstellen dat dit niet voor iedereen de gezelligste dagen van het jaar zijn. Er wordt wel heel erg op het gevoel gespeeld. Als alleenstaande moet je sterk in je schoenen staan om je niet eenzaam te voelen. De kerstdagen in stilte in ons knusse boshuisje in Drenthe, met boerenkool en worst en met erwtensoep, ze liggen alweer heel ver terug en toch komen de warme herinneringen steeds weer boven. Springlevend het verleden. De week van kerst tot begin januari in hotel Riu Palmeras op Gran Canaria met zijn meesterlijke buffetten en Oudejaarsavond in gala. Oudejaarsavond op Gran Canaria: de ereronde ’s avonds van de voltallige keukenbrigade door de eetzaal en om twaalf uur op het strand naar het vuurwerk dat vanaf zee werd afgestoken. Een lopend vuurtje het hele eiland rond. Champagne en glazen op een steeltje mee naar het strand om elkaar een nieuw jaar met mooie momenten in goede gezondheid toe te toosten.
Maar het kan ook eenvoudig en gelukkig. Zoals de laatste jaren met Ellen in de huiskamer op bed door die verdomde parkinson. Zelf naast haar in bed met een boek en een oliebol. De kunst misschien wel om van alle situaties toch het beste te maken. Daar was geen gala voor nodig. Geen vlinderdas ook. Moet aan het op leeftijd geraakte huppelkutje Sylvie Meis denken. Wat las ik ook alweer over het verwende wicht? Ze was van plan met kerst maar eens flink uit te pakken en dat te delen met haar volgers. Ze prepareerde zich met haar nieuwe vriend op een magische kerstavond. Een magische kerstavond ja. Zullen in Gaza van opkijken. Ondertussen geruststellende woorden van Mark Rutte. Ook voor Sylvie Meis. Rutte zegt het hoge water onder controle te hebben. We kunnen onszelf rustig volgieten.
Geen tijd voor ‘De waarheid over het liegen’ van het Duitse schrijfwonder Benedict Wells die internationaal furore maakte met ‘Het einde van de eenzaamheid’. Het nieuwste boek van Benedict Wells blijft vanaf het eerste hoofdstuk, met een verrassend plot, in Leuven ongelezen. Geen tijd. Maar ook, hoe kunnen de volgende essays het eerste nog evenaren?! In Leuven voor de fraaiste etalages. Honingzoete dagdromen, maar desondanks nu verder eenvoudig gelukkig. Sfeervolle feestdagen. Het leven vergt aanpassing. Behalve als je in de auto hoge nood hebt. Dan geef je je blaas de schuld. En je leeftijd. Dan ga je in beroep tegen een boete van een paar honderd euro voor wildplassen langs de A12. En hoor je al negen maanden niets meer. Houden zo. Het bliksembezoek aan Leuven werd ermee betaald.
Hopelijk gebruikt België bij de komende verkiezingen beter zijn hersens dan Nederland in november. Nederland van de zwabberaars. Van een nep-liberaal gansje dat voor een splijtzwam op haar hurken ging zitten. In de Tweede Kamer nog wel. In Leuven is Nederland ver weg.

De aanloop naar kerst. De kerkklokken luiden. Ze overstemmen de straatmuzikanten. Domweg gelukkig in Leuven. Nee, niet in de Amsterdamse Dapperstraat, schitterend boek trouwens, maar in Leuven. De historie druipt er van de muren. Shoppen. Het begin van de kerstvakantie. De achten, negens en tienen van de VU, die zich aaneen regen, ook verzilveren. Op weg naar de Troubadour. Naar de parelhoen en saus van bospaddenstoelen in het chique restaurant aan de Tiensestraat. Cheers.

Eerste Kerstdag. Voor het eerst op de schaats. Wankele stappen. Kennismaking met een Nederlandse traditie. De eerste voorzichtige stappen, ja. Daar begon het mee. En geloof het of niet, tien minuten later ging ze alleen. Met in een uur vier keer vallen en opstaan. Niet slecht. Wat blief? Ongeëvenaard.! Maar vier keer gevallen. Lichtvoetig. Van elastiek. Mais, het nichtje van Helin, met dat bijzondere vluchtverhaal uit Koerdisch-Syrië. Warempel zelfs op de schaats met een mobieltje om zichzelf op de video te zetten. Niet alleen haar, maar ook haar broertje, zien stralen onder de disco, en met kleurplaten, bij de chocomel, en op de schaats natuurlijk. Wat me twintig jaar jonger maakte op het Winterstation van het Spoorwegmuseum in Utrecht. Zware regen in aantocht, lees ik op mijn beeldscherm. In het Spoorwegmuseum en daar buiten hielden we het droog. Alleen begon het ijs van lieverlee wat plassen te vertonen.

Een subliem verjaardagsfeest. Helin de keukenprinses. En van de partij natuurlijk Diana. Ze leidde de dans naar het buffet. Je wordt maar één keer in je leven 73. Een wonder eigenlijk dat ik dat heb gehaald. Ik kon het eerste jaar in de journalistiek, bij Parool Sport, geen stukkie beginnen zonder eerst een Wilde Havana van La Paz aan te steken. Tien sigaren in een doosje. Ze gingen schoon op zodra er een artikel geschreven moest worden.. Gelukkig kwamen er blikken doosjes met twintig stuks in de handel. Zo’n blikken doosje mocht er ook aan geloven. De zinnen kwamen uit mijn tenen. Aanvankelijk wel ja. Och, kon ik toen maar met zo’n vaart schrijven als nu. Helaas pindakaas, zouden Diana en Helin zeggen.

Vieren wat er te vieren valt. Mais voor het eerst op de schaats en maar vier keer gevallen. Dat verdient taart met slagroom. En koffie, in de kopjes uit Epe. Prijs me gelukkig. Nu Oudejaarsavond nog. In vele opzichten zonder Ellen de langste avond van het jaar. Opzitten tot het vermaledijde vuurwerk en de pijn voelen van wat verloren ging door parkinson. Maar ook Oudejaarsavond toch maar de rug recht omringd door fijne mensen. Ondertussen verder in de nieuwste van Benedict Wells. Een virtuoos verteller, inderdaad. Daarvan legt hij wederom een proeve van bekwaamheid af.